Brabhsáil Míreanna (71 iomlán)

Alt ó 'Biseach 2010', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ní hé chuile lá a fheiceann tú leabhar breá nua toirtiúil Gaeilge faoi cheantar Chois Fharraige, ach sin go díreach atá sa leabhar, Seanchas Jimmí Chearra Chois Fharraige, atá…

Alt ó 'Biseach 2010', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Bailiúchán lámhscríofa a fuair Fil Uí Dhubhghaill óna haintín a bhí anseo agus seo mar a chuir Fil féin síos ar an liosta: “Ba é Tim Johnny Ó Cualáin, uncail m’athar,…

Alt ó 'Biseach 1968', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige.

Sliocht as an leabhar Peadar Chois Fharraige – bailiúchán de sheanchas a thóg Seán Mac Giollarnáth ó Pheadar Mac Tuathalláin. Ba as an Teach Mór, Cois Fharraige, do Pheadar Mac Tuathalláin ach chaith sé an chuid is mó dá shaol ina…

Sé an áit a raibh Sgorach Ghlionnáin curtha faoin uamhain talmhan san áit ar a dtugtar Glionnán air, i bhfoisceacht trí mhíle do Chuan Chasla. Sgailp Ghlionnáin a tugtar ar an bpoll a raibh an Sgorach ina chónaí ann. Nuair a thiocfá i…

Ba i nDoire Luanaigh, baile atá ag bordáil ar thrí mhíle soir ó shráidbhaile an Spidéil, a rugadh agus a tógadh Maitiú Ó Curraoin nó Maitiú na Tamhnaí, faoi mar a thugtaí air. D'réir mar instear ba fhear scolbánta crua fáiscthe é le…

Ó tosaíodh ag cur ainmneacha na mbailte in airde ag ceann chuile bhóithrín sa taobh seo tíre tá an-suim múscailte i logainmneacha. Gné fíorthábhachtach den stair áitiúil í seo agus ó tharla gurb ea níor mhór a bheith an-chúramach go…

Alt ó 'Biseach 2015', iris Chumann Forbartha Chois Fharraige. Ba chuid an-tábhachtach de chreideamh agus de shaol na tíre seo iad na pisreoga sa tseanaimsir. Bhain siad leis an réamh- Chríostaíocht. Cé gur glacadh go fonnmhar, is cosúil, leis…

Céard atá i gceist le caoineadh na marbh? Deir Séamas Ó Catháin, an t-údar béaloideasa, go raibh an nós seo - caoineadh a dhéanamh - os cionn an mhairbh le fáil i mbeagnach gach tír ar domhan agus gur nós é atá an-sean ar fad. Deir sé…