Brabhsáil Míreanna (14 iomlán)

  • Téamaí: Tíreolaíocht

Stair na nDroichead i gConamara

https://www.cartlann.ie/files/original/046819a0714796474e837543c605a9f3.pdf
Tá tábhacht ar leith ag baint le logainmneacha nó ainmneacha áite, agus is cinnte go bhféadfaí a rá nach bhfuil cosán ná garraí, claí ná cnocán, abhainn ná loch, ná sruthán nach bhfuil a bhlúire beag staire féin ag roinnt leo. Tá…

An RIC i Ros Muc

https://www.cartlann.ie/files/original/8627ec5171f960d80c7688a3ae2613b3.pdf
Sa bpictiúr seo tá John Feely as an Nua Shéalainn lena bhean chéile, Elizabeth. Tógadh an pictiúr i mí Meán Fómhair 2000, ag beairic na nGardaí sa nGort Mór. Tháinig John ar cuair ar Ros Muc toisc go raibh a athair (John Feely freisin) ag…

Ros an Mhíl

https://www.cartlann.ie/files/original/6d85179d6d7e3570ca7041071418cb32.pdf
Is baile fearainn beag atá i Ros an Mhíl atá suite timpeall trí mhíle fichead siar ó chathair na Gaillimhe ar bhóthar an Rí. Tá sé suite i gceartlár na Gaeltachta agus is í an Ghaeilge teanga an phobail. Leithinis nó gob is ciall le…

'Can you tell me where is Greenhill?'

https://www.cartlann.ie/files/original/071321379890cfbd79b167c636045aa6.pdf
Can you tell me where is Greenhill? a d'fhiafraigh an fámaire Poirtingéileach díom an lá cheana. There is no such place around here a deir mé féin leis. But the address of my Bed and Breakfast...." ag taispeáint ainm teach lóistín dom i…

Inis Meáin, ~4,000 Bliain ag Fás

https://www.cartlann.ie/files/original/22d901ac121d2905c55956f9c363005d.pdf
Tá stair shaibhir, éagsúlacht seandálaíocht ag Éirinn agus ní eisceacht ar bith Oileáin Árann ach an oiread. Go deimhin, d'fheadhfaidh a rádh go seasann Oileáin Árann mar dhomhan saibhir de bheatha daonna in Éirinn i rith an 4,000 bliain…

Leitir Mealláin

https://www.cartlann.ie/files/original/759ce41754c64a8d8cb9252186ffbd50.pdf
Tá Leitir Mealláin suite siar ó Gharumna. Ceantar cósta atá an-fhiáin ar a bhfuil go leor oileáin. Tá an talamh bocht ach bhí neart saothrú le baint i gcónaí as an bhfarraige. Sé Foirnis agus an Chrapach na h-oileáin is mó. Daighnis,…

Comharthaí Bóthair na Ceathrún Rua

https://www.cartlann.ie/files/original/394122bd09c4e70e1063de150cc49eb7.pdf
Nuair a sheol Liam Mac Com Iomaire clár Phléaráca Chonamara ’94 in Óstán Chois Fharraige le gairid, rinne sé gearán láidir faoi na comharthaí bóthair ata crochta ag Comhairle Contae na Gaillimhe sa gCeathru Rua.

Cill Chiaráin

https://www.cartlann.ie/files/original/be54a2340fe5619a65670ec440f60375.pdf
Sliocht as an leabhar Conamara Theas - Áit agus Ainm, aistriú Gaeilge a rinne Liam Mac Con lomaire ar Mapping South Connemara le Tim Robinson (foilsithe ag Coiscéim, £5).

Lúb an Mhartello

https://www.cartlann.ie/files/original/ced7d52fcda9e4b51efcfa3c735c061a.pdf
Níos luaithe i m bliana d'fhoilsigh Cósta Chonamara sraith leabhráin a thugann cuntas ar shiúlóidí éagsúla sa gceantar. Sa sliocht seo thíos déantar cur síos ar ghnéithe áithride de stair Ros a' Mhíl a bhfuil iarsmaí de le feiceáil…

Ros Muc

https://www.cartlann.ie/files/original/c2e4fae267179228492c6168b0ba0e28.pdf
Is ceantar álainn aoibhinn Gaelach é ceantar Ros Muc. Síneann an paróiste ó Úraid, an Teach Dóite, síos don Léim, ó dheas go Leitir Mucú, isteach go Muiceannach, anoir go Siléar agus Ros Cíde. Blianta ó shin bhí paróiste Leitir Móir…