Brabhsáil Míreanna (21 iomlán)

Sibhse a tógadh ar an gcósta bheadh eolas agaibh faoi iontaisí na farraige agus faoi dhraíocht na mara. Cé go bhfuil neart iomrá in tíre ar an rón agus ar an mbéaloideas a bhaineann leis ní bheadh eolas faoin mhaighdean mhara chomh…

Meaircín agus Joe Clochartaigh, na saorbháid ó Mhaoinis, le model den bád deireannach a thógadar, An Meaircín Joe. Beidh borradh iontach ag tíocht faoi tógáil bád aríst i gConamara de bharr Scéim Eorpach, atá ceadaithe do Chumann…

‘Thóg sé a bhád ó phosta go ball agus sheol í anall, go hÉirinn.’ Sin díreach an rud a rinne Stiofán Ó Maolchiaráin nó Stephen Chóilín Joe as an Máimín, Leitir Móir. Thóg sé an bád An Naomh Bairbre, réitigh amach í agus sheol…

Nuair a tugadh cuireadh dom a bheith páirteach i Brest 92, an taispeántas báid traidisiúnta is mó ar domhan, bhí an-ríméad orm. Bhí mé le currach a thógáil mar chuid de na céadta imeachtaí a bhí eagraithe don ócáid.

Bhíodh trádáil mhór idir Conamara agus Árainn, chomh maith le Cinn Mhara agus Co. an Chláir riamh sa saol. Bhíodh báid as Ros an Mhíl ag tarraingt sna háiteacha sin freisin ar ndóigh. Is iomaí cineál aimsire a chonaic na bádóirí agus…

Bhíodh scoth na mbádóirí i gCamus agus i Ros Muc agus bhíodh roinnt acu in-ann saoirseacht agus cultacha seoil agus eile a dhéanamh, cosúil le Michaelín Mhicil Dharach Seoige ó Chamus Uachtair, bádóir, saor agus fear farraige agus…

Tá dhá inseacht ar scéal agus seacht rá ar amhrán, deirtear. Tá, a mh'anam, agus níos mó ná dhá inseacht ar scéal na mbád mór i gConamara. Chuir mé romham scéal An Tónaí a bhreacadh síos chomh maith agus a b'fhéidir liom. Tá seans…

Go dtí gur tháinig an pinsean amach ag tús an chéid seo ní raibh aon tábhacht ag baint le dátaí ag na gnáth-daoine. Choinnigh siad comhaireamh ar am le tarlú mór éicínt a lua leis – Oíche na Stoirme Móire, Bliain Bhalfour, Bliain an…

‘Seol, seol, a Mheiricean Mhóir/'Spáin do chuid siúil do Tom Deáirbe/Nach bhfuil siad dá rá nach bhfuil do mháistir de bhád/Le fáil a'ainn anseo i gConamara. Cúpla líne as amhrán breá Tom a' tSeoige faoi cheann de bháid mhóra…

Is dóigh gur cuid den draíocht í, an neamh-chinnteacht a bhaineann le go leor de bháid mhóra Chonamara - cén bunús a bhí acu, cé rinne iad, cén bhliain, cé dhó ,cén áit, céard a tharla dóibh agus mar sin de. í eisceacht ar bith í…