Brabhsáil Míreanna (314 iomlán)

  • Bailiúchán: Ailt ó Irisí an Phléaráca

Geasa an Fhéileacáin

https://www.cartlann.ie/files/original/198b340c343256a89b75e2b8787206f6.pdf
I mí Aibreán na bliana seo, cuireadh tús le tionscnamh nua drámaíochta don óige nuair a tháinig Seán Ó Coisdealbha ó Mhuintearas agus Trevor Ó Clochartaigh ó Na Fánaithe le chéile chun cúrsaí drámaíochta don óige a phlé.…

Cóilín Pheadar Shéamais

https://www.cartlann.ie/files/original/6e5efcec4fe102888d68f76861845abe.pdf
Cúig bhliana a bhí caite i Meiriceá ag Cóilín Pheadair Shéamais nuair a tháinig sé abhaile an samhradh seo caite. Bhí sé féin agus a bhean bailithe anonn ó phós siad. An fáth is mó ar imigh siad, nach raibh an oiread airgid acu agus a…

Cas Amhrán 1991

https://www.cartlann.ie/files/original/e9bc23f4167ba5cd7e21f17c24b9efa7.pdf
Cóilín Phádraic Shéamuis (Pádraig Ó hAoláin): Ó saolaíodh tú is mairg a rá,/Go raibh an long anonn i ndán duit,/Bhí sé romhat de shíor go mbeifeá lá,/I measc na n-imirceánach/Tá long ag dul anonn inniu,/A Chóilín Phádraic…

Filíocht Phobail Chonamara - Inné agus Inniu

https://www.cartlann.ie/files/original/3893184da69164c25c087825b7cd6295.pdf
(Bunaithe ar Léacht a tugadh ag Éigse an Spidéil 10 Bealtaine 1991). Tosaíonn mo scéal le file Conamaraíoch de chuid na haoise seo caite, Colm de Bhailís, leis an saothar filíochta a d'fhág sé le hoidhreacht againn, agus lena cheantar…

Muintearas: An Togra Oideachais Gaeltachta

https://www.cartlann.ie/files/original/23edd7442b3330d3db83f0cdedac1174.pdf
Tá Muintearas, an Togra Oideachais Gaeltachta, bunaithe anois ó 1980. Is i gCeantar na nOileán i gConamara a bhí an togra lonnaithe agus ag feidhmiú ar dtús, ach tá imeachtaí an togra leathnaithe anois chuig ceantair eile i gConamara Carna,…

Sgorach Ghlionnáin (sliocht as Peadar Chois Fharraige)

https://www.cartlann.ie/files/original/5dc71328695d234d8e28c7d410d7d14d.pdf
Sé an áit a raibh Sgorach Ghlionnáin curtha faoin uamhain talmhan san áit ar a dtugtar Glionnán air, i bhfoisceacht trí mhíle do Chuan Chasla. Sgailp Ghlionnáin a tugtar ar an bpoll a raibh an Sgorach ina chónaí ann. Nuair a thiocfá i…

An Spidéal agus Plougrescant na Briotáine

https://www.cartlann.ie/files/original/73454f6ba1e22c08f133ff032b6737dd.pdf
B'íontach an tógáil chroí a bhain leis an radharc a bhí romhainn nuair a ghluais an bus go réidh mall trí shráidbhaile beag Plougrescant na Briotáine chomh fada le Hall an Bhaile - bratach na hÉireann agus na Briotáine ar foluain os cionn…

Téamaí: ,

Séamas C- as na Minna

https://www.cartlann.ie/files/original/fb42cfa240dfc793115ee03b81842ef6.pdf
Foilsíodh an t-alt seo i dtús san iris Tuairisc a bhíodh á fhoilsiú ag Gluaiseacht Chearta Sibhialta na Gaeltachta, le linn na seachtóidí. Shíleamar gur mb'fhiú é a fhoilsiú arís.

Téamaí:

Caoineadh na Mairbh i gConamara

https://www.cartlann.ie/files/original/2b073edfa479786fcbfa5395c30a8e70.pdf
Céard atá i gceist le caoineadh na marbh? Deir Séamas Ó Catháin, an t-údar béaloideasa, go raibh an nós seo - caoineadh a dhéanamh - os cionn an mhairbh le fáil i mbeagnach gach tír ar domhan agus gur nós é atá an-sean ar fad. Deir sé…

Téamaí:

Ar Aistear na gCuradh Linn

https://www.cartlann.ie/files/original/4481f63d8c01a2b461ae1f5e7c61594b.pdf
Hugó Ó Ciardha, Scoth Peileadóra as Carna. “Is dóigh gurb é Hugó Ó Ciardha an chéad pheileadóir as Gaeltacht Chonamara a ghnóthaigh bonn Chraobh Shinsir Peile na hÉireann le Gaillimh. Chuir roghnóirí an chontae sonrú san ógfhear…